Artikelen |
Worden patiënten met complexe zorgbehoeften geweerd door zorgaanbieders? Daar lijkt het wel op, want het aantal meldingen dat de Patiëntenfederatie Nederland hierover binnenkrijgt vanuit de gemeenschap neemt toe. “Risicoselectie”, zoals het fenomeen genoemd wordt, kan namelijk ernstige gevolgen hebben voor de gezondheid en levenskwaliteit van patiënten. Om die reden waarschuwt de belangenbehartiger de Tweede Kamer met een alarmerende brief.
De meldingen gaan met name over selectieve praktijken in de wijkverpleging. Zorgaanbieders zouden niet de volledige zorg bieden aan patiënten met ingewikkelde zorgvragen. Sterker nog, sommige patiënten worden niet eens aangenomen en ontvangen dus helemaal geen zorg. Volgens Arthur Schellekens, directeur-bestuurder van Patiëntenfederatie Nederland, is dit een ernstige kwestie: “Dit kan grote gevolgen hebben voor hun gezondheid en hun kwaliteit van leven.” De Patiëntenfederatie vindt dat iedereen recht heeft op passende zorg. Ook nu de wijkverpleging onder hoge druk werkt, moet de complexiteit van de zorgvraag niet bepalend zijn of iemand wel of geen (volledige) zorg ontvangt.
Deze “risicoselectie” heeft gevolgen voor de levenskwaliteit en gezondheid van sommige patiënten, maar trekt ook een wissel op hun financiële situatie. Kortom, ze worden dubbel geraakt: “Patiënten worden bijvoorbeeld gedwongen om de zorg die zij nodig hebben af te nemen bij een ongecontracteerde zorgaanbieder, met hoge kosten tot gevolg.”
Volgens de federatie moeten er veranderingen worden doorgevoerd in het huidige systeem om dit probleem aan te pakken. Zo moet er vanuit zorgaanbieders meer transparantie geboden worden over de kwaliteit en resultaten van de wijkverpleging. Hierdoor kunnen patiënten zelf overwegen welke zorgaanbieder het beste bij hen past en kunnen zorgverzekeraars gerichter zorg inkopen: “Nu gebeurt de inkoop van zorg door zorgverzekeraars vooral op basis van kosten die gemaakt worden. Maar tegen lage kosten zorg leveren als je alleen de ‘makkelijke’ patiënten aanneemt, is natuurlijk niet zo moeilijk. Kwaliteit en resultaten van zorg zouden daarom veel meer leidend moeten zijn. Je haalt daarmee ook de perverse financiële prikkels uit het systeem.”
Tot slot moeten patiënten eenvoudiger aan hulpmiddelen kunnen komen. Uit recent onderzoek blijkt wederom dat mensen te lang moeten wachten op bijvoorbeeld incontinentiemateriaal, hulpmiddelen bij diabetes, stomazorg of ademhalingsapparatuur. Ook in acute situaties blijkt de toegankelijkheid tot hulpmiddelen niet altijd toereikend. Denk bijvoorbeeld aan patiënten met een katheter, mensen die wondzorgmiddelen nodig hebben en/of mensen die palliatieve zorg krijgen. Volgens Schellekens liggen er genoeg ambities op de schrijftafel, maar moeten ze in de praktijk ook daadwerkelijk nageleefd worden. Aangezien dit niet altijd het geval is, pleit de federatie voor een meldpunt waar zorgprofessionals, patiënten en hun naasten knelpunten kunnen melden in de beschikbaarheid van hulpmiddelen.
Auteur: redactie